چهار طاقی بازه هور مشهد یا همان آتشکده بازه هور معروف در بین گردشگران ، مکانی تاریخی است . امروز قصد معرفی بیشتر این بنای تاریخی را برای شما خوانندگان عزیز داریم .
این آتشکده زیبا با فاصله ی ۷۰ کیلومتری جنوب غربی شهر مشهد و در جاده قدیم مشهد تربت حیدریه، نزدیک روستای رباط سفید قرار دارد.
ساخت این چهار طاقی زیبا طبق روایاتی به دوران پارتی در دوره پادشاهی پارتیان که از ۲۴۹ پیش از میلاد تا ۲۲۶ میلادی برقرار بوده بر میگردد. اما عده ای زمان آن را دوران اشکانیان یا ساسانیان میدانند .
چهار طاقی بازه هور از جاذبه های تاریخی مشهد ، در تاریخ ۲۴ شهریور ۱۳۱۰ با شمارهٔ ثبت ۳۹ نخستین اثر تاریخیست . که در خراسان رضوی با نام بنای سنگی بازه هور در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده است .
معماری چهارطاقی بازه هور
معماری این بنا چهار طاقی ، بصورتی است از چهار طرف باز بوده و عناصری گنبدی بر فراز آن قرار گرفته است. فضای ورودی نیز دارای سه درگاهی بلند و عریض است . احتمالاً در حکم تالار ورودی به فضاهای معماری طرفین به شمار میآید . اما ورودی اصلی بنا از ضلع غربی ایجاد شده است . به عنوان درگاهیهای همسان در اطراف، حاکی از الحاقات پیرامون آن است. در سطح فوقانی پلان مربع بنا چوبهایی برکنج آن نصب شده که احتمالاً گامهای اولیه برای ایجاد گوشواره بهمنظور ایجاد گنبد در بناها بوده است.
این بنا در واقع هسته مرکزی یک مجموعه معماری است . بنا به فاصله نزدیکی از آن ویرانههای قلعههای تاریخی دختر و پسر مشاهده میشود.
وجه تسمیه اسم چهار طاقی بازه هور به معنای قسمتی از دیواره ی کوه می باشد . خورشید از میانه باز آن طلوع کرده و بسیار باشکوه و زیبا می باشد.
این بنای تاریخی چهار طاقی بازه هور که تنها دارای یک طبقه است. عده ای بر این باورند که این بنا یک سازه برای حفاظت و نگهبانی از راه و مسیر بوده است . اما عده ای دیگر نیز بر این اعتقادند که این بنا یک آتشکده متعلق به دوران ساسانی میباشد.
کهن ترین گنبد جهان
باستان شناس معروف پروفسور آرتور پوپ، درباره ی این شاهکار معماری که براساس اسناد تاریخی قدیمی ترین چهارطاقی ایران است، کهن ترین گنبد جهان نیز محسوب می شود.