جشن سده یزد جشن بزرگ همبستگی

جشن سده یزد ، یکی از مهم ترین جشن های ایرانیان است که در ۱۰ بهمن ماه یعنی برگزار می‌شود. در دهمین روز بهمن ماه مردم با هیزمی که از کوهستان جمع آوری کرده اند آتشی بر می افروزن و این روز را جشن می گیرند.
این جشن همیشه دسته جمعی و با گردهمایی همه مردم شهر ، محله و روستا در یک محل برپا میشود و آتش بزرگ برافروخته می شود و به نیایش خوانی ، سرودخوانی و پایکوبی می پردازند.

از آنجایی که مردم در جمع کردن هیزم با یکدیگر مشارکت می کنند به همین دلیل جشن سده، جشن همکاری و همبستگی نیز نامیده می شود.

زرتشتیان در شهرهای تهران، کرج، استان یزد و روستاهای اطراف میبد و اردکان، کرمان و روستاها، اهواز، شیراز، اصفهان، اروپا (سوئد) و آمریکا (کالیفرنیا) و استرالیا این روز را جشن می گیرند.

آیین جشن سده در یزد

در کتاب نوروزنامه خیام چنین نوشته شده است:
تا به امروز هر سال جشن سده را پادشاهان نیک عهد ایران و توران برپا می کردند، بعد از آن ، این جشن به دست فراموشی سپرده شده است و فقط زرتشتیان که نگهبان سنت های باستانی بوده اند و هستند این جشن باستانی را بر پا می کنند.
مرد آویج زیاری نخستین کسی بود که پس از اسلام در سال ۳۲۳ هجری (صده دهم میلادی) این جشن را در اصفهان با شکوه فراوان برگزار کرد و گفته ها حاکی از این است که به همین دلیل پس از پایان مراسم در توطئه‌ای کشته شد.

در زمان غزنویان این جشن دوباره رونق گرفت و عنصری شاعر نامدار ایران در یکی از جشن‌های سده در برابر امیر محمود غزنوی قصیده‌ای درباره سده خواند:

این جشن هنگام غروب آفتاب، با آتش افروزی آغاز می‌شود در حالی که موبدان لاله به دست اوستا زمزمه می‌کنند، بوته‌ها را روشن کرده و مردمی که در آن جا جمع شده‌اند نماز آتش نیایش خوانده، و همه مردم زن و مرد، زرتشتی و مسلمان، کلیمی در آن جا گرد آمده و در شادی شرکت می‌کنند.

در تهران نیز این جشن بیست و پنج سال است که با شکوه وسیله سازمان فروهر در باغ (کوشک) ورجاوند برگزار می‌شود.

در شیراز نیز پنج سال است که این جشن به همت همسر دکتر فرهنگ مهر و با یاری زرتشتیان، آرتشیان و مردم شیراز، برابر کعبه زرتشت، نزدیک تخت جمشید برگزار می شود.